10 lutego przypada 68. rocznica wyzwolenia Świecia spod okupacji hitlerowskiej. Przedstawiciele władz gminy złożą tego dnia wiązanki kwiatów na mogiłach i pod pomnikami. Prezentujemy unikatowe zdjęcia Świecia z czasów okupacji hitlerowskiej.

10 lutego 1945 r. wkroczyły do Świecia oddziały polskie i radzieckie generała P. Batowa, działające w ramach 2 Frontu Białoruskiego, dowodzonego przez marszałka Konstantego Rokossowskiego.
Same walki o miasto miały się rozpocząć już 25 stycznia. Niemcy zajmowali stanowiska na terenie dzisiejszego starego miasta, ustawiając swoje działa na ulicy Sądowej, na wysokości nieco powyżej przedszkola.
Jak wspominają w rozmowach starsi mieszkańcy Świecia, ogniem z tych dział kierował obserwator, którego punkt obserwacyjny znajdował się na wieży zamku krzyżackiego. Natomiast zwiad czerwonoarmistów miał się kryć w murach starej fary.

Nowe kolory niewoli

Nie wszyscy byli jednak zadowoleni z działań podjętych przez wyzwolicieli. A czytając relacje z tamtych lat, należy się zastanowić, czy wyzwolicieli, nie powinno pisać się jako „wyzwolicieli”. Przemawiają za tym aresztowania Polaków, doraźne sądy, wydające surowe wyroki, nakaz ciężkiej pracy, grabieże i gwałty na polskich kobietach.
14 lutego 1945 roku, pełnomocnikiem pomorskiej grupy operacyjnej Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej dla miasta Świecia, mianowano obywatela Jana Szymczyka. Miał on odpowiadać i wspomagać proces odbudowy przemysłu oraz wspierać rozwój życia społeczno – politycznego.  Jak bardzo nowe władze nie lubiły dawnej i polskiej władzy świadczy fakt, że w momencie mianowania Szymczyka, pod radzieckim nadzorem za Uralem w miejscowości Róża – Korkino przebywał pierwszy komisaryczny burmistrz Świecia, Leon Neumann.

Tym, co polegli

Zwykłym prostym żołnierzom, którzy nie uczestniczyli w wielkiej polityce, a życie swoje oddali wyzwalając Świecie, należą się słowa uznania i wieczna pamięć. Żołnierzom polskim, oraz Michaiłowi Wasylewiczowi Doroszczuk, Andrejowi Mironow, Iwanowi Aleksejewiczowi Szadura, a także pozostałym, bezimiennym 784 żołnierzom Armii Czerwonej.
Nie wdając się w polityczne rozważania, tego dnia czcimy przede wszystkim fakt zrzucenia krwawego, hitlerowskiego terroru i pamięć tych, którzy oddali życie w walkach.  

Z okazji rocznicy wyzwolenia Świecia, 10 lutego o godz. 12.00 przedstawiciele władz gminy i delegacje urzędu miejskiego złożą wiązanki kwiatów:
- przy dwóch mogiłach na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza,
- na cmentarzu żołnierzy radzieckich przy ul. Hellera,
- pod pomnikiem na Małym Rynku,
- na cmentarzu w Przechowie,
- na mogile przy ul. Polnej,
- na cmentarzu w Grucznie,
- na mogile w Skarszewie.

PRZEMYSŁAW KRZYŻANOWSKI, OPRAC. ANDRZEJ PUDRZYŃSKI

• [2]
• [3]
• [4]
• [5]

9.02.2013